Programma Bestuur en dienstverlening

Wij staan voor een betrouwbaar bestuur: open en transparant, en in samenwerking met en voor partners en onze inwoners. Wij staan voor een klantgerichte, persoonlijke en toegankelijke dienstverlening waarbij we onze inwoners, bedrijven en overige organisaties betrouwbaar, duidelijk, snel en op maat bedienen.

Het bestuur van onze gemeente zet ook het komend jaar in op transparantie en wendbaarheid, met oog voor de behoeften en signalen vanuit de samenleving. Het versterken van integriteit, rechtmatigheid en doelmatigheid staat centraal in de uitvoering van beleid en dienstverlening. Deze principes vormen de leidraad voor een betrouwbaar en toekomstgericht gemeentebestuur.

Ook in 2026 staat team Burgerzaken in de frontlinie van de gemeentelijke dienstverlening. De aanhoudende paspoortpiek, mede veroorzaakt door de verlengde geldigheidsduur van reisdocumenten, vraagt nog steeds om extra inzet en flexibiliteit van onze medewerkers. We zetten ons maximaal in om de aanvraag- en afgifteprocessen soepel te laten verlopen, met oog voor kwaliteit én klantvriendelijkheid.

Ook ligt er extra focus op het inschrijven van arbeidsmigranten en het doen van adresonderzoeken. We controleren een paar keer per jaar op woonomstandigheden. We kijken dan bijvoorbeeld of leegstaande panden toch bewoond worden. Deze controles voeren we uit met partners zoals de brandweer, politie en omgevingsdienst.

Daarnaast bereidt het team zich voor op een belangrijke democratische mijlpaal: de gemeenteraadsverkiezingen. Met zorg en toewijding werken we aan een transparant en goed georganiseerd verkiezingsproces, waarbij inwoners veilig en laagdrempelig hun stem kunnen uitbrengen.

Om de dienstverlening op hoog niveau te houden, investeren we actief in de ontwikkeling van onze medewerkers. Trainingen, kennisuitwisseling en het versterken van digitale vaardigheden zijn speerpunten. Zo zorgen we ervoor dat elke inwoner van onze gemeente kan rekenen op professioneel en persoonlijk contact met Burgerzaken. Vandaag, morgen en in de toekomst.

Toezicht en handhaving

Evenementen en alcoholwet
De regels rondom evenementen en alcohol zijn aangepast. Zo zijn er nu meer plekken waar evenementen georganiseerd mogen worden. Ook is het mogelijk om voor meerdere jaren een ontheffing te krijgen voor het schenken van zwak-alcoholhoudende dranken (volgens artikel 35 van de Alcoholwet). Verder is er een duidelijker verschil gemaakt tussen zwaar belastende evenementen en minder belastende evenementen. We hebben een maximum gesteld aan het aantal zwaar belastende evenementen per dorpskern.

Wat willen we bereiken
We hebben de regels rondom evenementen en alcohol aangepast en vereenvoudigd voor de aanvragers. Deze regels handhaven we en zoeken de samenwerking op met organisatoren. 

Wat gaan we doen
Bij zwaar belastende evenementen (maximaal vier per jaar) zetten we extra toezicht in. We letten dan goed op of aan de eisen van de vergunning wordt voldaan en of goedgekeurde materialen worden gebruikt. Dit doen we samen met de organisatoren, de brandweer en de GGD.

Tijdens evenementen controleren we ook of alcohol op de juiste manier wordt verstrekt. Denk hierbij aan naleving van de NIX18-regels, toegangscontrole en het gebruik van polsbandjes. Deze controles doen we in samenwerking met organisatoren, bureau Halt en de politie.

Ondermijnende criminaliteit
Onze gemeente ligt in een landelijk gebied. De rust en ruimte trekken niet alleen bewoners aan, maar helaas ook criminelen. Door minder politie-inzet en minder sociale controle is de kans op ondermijnende criminaliteit groter.

Wat gaan we doen
We doen mee aan een pilotproject: het Bestuurlijk Controle Team G (BCT-G). In dit project werken meerdere gemeenten samen om controles uit te voeren op kwetsbare plekken, zoals bedrijventerreinen, het buitengebied en opslagboxen. We willen zo vroeg mogelijk signalen van ondermijning oppikken, mensen bewust maken van de risico’s en kunnen optreden als dat nodig is.

We organiseren, samen met de andere gemeenten, controle- dagen in de eerste fase van de pilot (vanaf oktober 2025),
Hierdoor krijgen we:

• Meer zichtbaarheid en effectiviteit van toezicht op ondermijning.
• Ten minste één controle met meetbare resultaten.
• Toezichthouders leren meer over bestuursrecht en krijgen praktijktrainingen.
• Sterkere samenwerking met andere gemeenten in de regio.

De pilot loopt van het vierde kwartaal van 2025 tot en met het vierde kwartaal van 2026.

Weerbare samenleving
Naast het hebben van een stevige crisisorganisatie en continuïteitsplannen voor de eigen kritische processen, hebben we een verbindende en signalerende taak bij het voorbereiden van de inwoners op ontwrichtende invloeden van buitenaf.
Weerbaarheid gaat niet alleen over hoe we omgaan met noodsituaties, zoals een stroomstoring of uitval van water of internet. Het gaat ook over hoe inwoners zichzelf kunnen redden in moeilijke situaties en hoe we samen als gemeenschap sterk genoeg zijn om negatieve invloeden buiten de deur te houden. Maatschappelijke weerbaarheid is een noodzakelijke voorwaarde voor een stabiele, veilige en veerkrachtige gemeente waar inwoners en organisaties goed weten om te gaan met druk van buitenaf en waar desinformatie wordt herkend en bestreden.

Grofweg loopt het verhogen van de weerbaarheid langs 5 paden: maatschappelijke weerbaarheid en participatie, digitale en informatie-weerbaarheid, weerbaarheid tegen ondermijning en criminaliteit, organisatorische en ambtelijke weerbaarheid en tenslotte bestuurlijke integriteit en bewustzijn.

Wat willen we bereiken met de ontwikkeling
Met deze ontwikkeling zetten we een volgende stap in het verhogen van de weerbaarheid. We werken hier al op verschillende manieren aan, maar de opgave is te omvangrijk om in één keer volledig te realiseren. Door voort te bouwen op wat er al staat, kunnen we stap voor stap gerichter en duurzamer de weerbaarheid van onze samenleving versterken.

Wat gaan we daarvoor doen
De VNG heeft recent een handreiking voor weerbaarheid opgesteld. We gebruiken deze handreiking om in kaart te brengen wat er al aanwezig is en op welke onderdelen extra aandacht nodig is. Deze inventarisatie vormt de basis voor een Plan van aanpak, met duidelijke jaarschijven en prioriteiten.

Wij werken samen met andere overheden in een aantal gemeenschappelijke regelingen.

Voor een overzicht en toelichting, zie paragraaf Verbonden partijen

Lasten
Bestuur € 125.000 hogere lasten
Met ingang van 2026 rekenen we volgens de nota Overhead gedeeltelijk de personele lasten van 'Bestuurlijke juridische zaken' toe aan het programma 'Bestuur en dienstverlening'.

Burgerzaken  € 251.000 lagere lasten
Het verschil binnen deze taakveldgroep is een combinatie van lagere en hogere lasten. De lagere lasten in 2026 worden enerzijds veroorzaakt  door hogere lasten  in verband met  gemeenteraadsverkiezingen in 2026 (€ 113.000) en door de bij de kadernota 2026 vastgestelde amendement kinderburgemeester (€ 55.000) (budget voor de Tweede Kamerverkiezing 2025 leggen we via de decemberwijziging aan de gemeenteraad voor). Daarnaast zijn lagere lasten in verband met lagere doorbelasting interne uren (€ 424.000).

 Reserves

Onttrekkingen, lagere onttrekkingen € 70.000

• Lagere onttrekking algemene reserve (voormalige reserve egalisatie baten omgevingsvergunningen) € 70.000